La Brenne (mei 2006)

La brenne met haar 1300 meren, plassen en vennen is één van de belangrijkste merengebieden van Frankrijk. Het is pas in 1989 een werkelijk natuurreservaat geworden en plaatst 47 gemeenten met zo'n 32.000 inwoners gelegen in het departement van de Indre regio Centrum. La Brenne ligt ten westen van Chatauroux tussen de rivieren Creuse en de Indre en tussen de stedendriehoek Chatillon, Chateauroux en le Blanc. Het ziet er ongerept en natuurlijk uit maar ze is door mensenhanden geschapen. We duiken terug naar de middeleeuwen, veel meren zijn vroeger door monniken van de daar gelegen abdijen ontgonnen en legden dijken aan om de schrale grond te verbeteren en om over waterreserves te bechikken voor hun vee. Later, ergens vanaf 1800 worden deze 'vennen' drooggelegd in verband met gezondheid van de bevolking op last van de autoriteiten. Dat droogleggen duurde tot begin jaren 1900 voordat deze vennen gebruikt werden voor visserij. Beetje bij beetje krijgen de meren hun huidige aanzien. De grond in de Brenne is weliswaas ontvruchtbaar maar de bevolking hebben een bestaan weten op te bouwen in de visteelt en de veehouderij.

In het zuiden stromen de rivieren 'la Anglin' en 'la Creuse' door een heuvelachtig landschap, een mengeling van bosjes en landbouwgronden. Ze vormen valleien, soms ook ruig en diep ingesneden, waarlangs een slinger van dorpjes verspreid liggen. Het is een paradijs voor ornithologen, sportvissers, kanoërs en rotswandbeklimmers. Ten noorden van de Creuse veranderd het landschap. Daar begint de Brenne, land van de duizend meren, heidevelden en 'buttons' (heuveltjes van rode zandsteen). Volgens de legende moest de reus Gargantua om van Tours naar Limoges te gaan, de Brenne te voet doorkruisen. Ondanks zijn lange benen, verzonk hij een beetje bij iedere stap in de aarde en zijn grote beslijkte laarzen waren hem een last om te lopen. Van tijd tot tijd schudde hij zijn laarzen af en ontstond er een 'heuveltje', vandaar de heuveltjes van Gargantua.

Veel meren zijn ondergronds verbonden met pijpen, welke men afzonderlijk door middel van sluisjes naar een ander meer, hetzij via riool leeg kan laten lopen. Naar gelang kan men een groot meer leeg laten stromen en het visbestand opvangen in omvangrijke netten. Het weer is daar matig en ongeveer 5 graden warmer als dat het in Nederland is. De velen meren of wel 'etangs' genoemd zullen niet veel dieper zijn dan één meter. Je zal er niet verdrinken maar zeg nooit nooit want het kan er behoorlijk spoken met behoorlijke golfslag.

Het is dus een waterrijk gebied waar meer dan 200 vogelsoorten, tientallen soorten reptielen en amfibiën, 12 tot 15.000 soorten insecten, tientallen soorten vissen en zoogdieren en meer dan 1000 soorten vegetatie waaronder; Bomen, planten, mossen, paddestoelen en algen leven en groeien. Om alles op te noemen is veel te veel. Er zijn vele sites die meer over het leven in La Brenne kunnen vertellen, deze zijn te vinden met Google > le Brenne.

Wij zijn van 29 april 2006 tot en met 6 mei 2006 naar le Brenne afgereisd met auto en vouwwagen, en we zijn na ca. 850 km. neergestreken op een 2-sterren Camping Municipal les Millots in Rosnay. Deze Camping ligt op steenworp aafstand van een Marinebasis, waar veel rust heerst. Voor één week vakantie betaalden wij slechts 77 euro! Je staat met je onderkomen in lange rij langs en om het meer en op het achterste gedeeldte op een veld. Ik schat dat de camping ongeveer 70 plaatsen kan hebben, waarvan zestien met een seizoenplaats. Deze deze niet gereserveerd kan men daar gewoon de tent opzetten. Met vrijwel in het begin van de camping het toiletgebouw. Het wordt elke dag schoongemaakt en bij smerige uitzonderingen ook 's middags. Het is een fris en schoon gebouw waar zich, zowel voor heren als dames, drie douches, drie toiletten, één gehandicapten toilet en drie wasbakken bevinden met 230 volt stopcontacten. Links onder de kap van het gebouw kan men aan de vijf spoelbakken (met warm water) de vaat doen. Soms is het een sociale ontmoetingsplaats, zo druk is het dan. Op het infobord word mededelingen opgeprikt in geval van nood, openingstijden van de benodigdheden in Rosnay (het zijn alleen maar de bakker, het restaurant met bar + lectuur en het postkantoor), en het weer van de dag. Een BBQ plaats is er ook als je zelf niets bij je heb (je moet wel voor eigen hout zorgen). De prijs van camperen is hier goedkoop en dan hou je nog wat euri's over om eens lekker uit eten te gaan. Voor de prijs hoef je het niet te laten, per etmaal;
Volwassenen 1.90, Kinderen 1.00, Vervoermiddel 1.50, Plaats 2.00, Toeristenbelasting 1.90.
Voor kinderen is er niets. Eén tennisbaan (van de regionale tennisclub Rosnay en je hebt het gehad. Maar ach, als je toch hele dagen bij de tent weg bent, ga je de vertier toch elders zoeken, o.a. bij Bellebouche?

Zaterdag 29 april omstreeks 10:30 aangekomen op de Camping Municipal in Rosnay aan de D27. Onze Paradiso uit 1988 stond vrij snel, dus daarna nog even naar le Blanc gereden op 15 kilometer rijden over de D27, voor wat boodschappen. ’s Avonds waren we te zout om eten te koken dus lekker makkelijk, we laten iemand koken. Vanaf le Blanc de D17 over via Douadic naar het plaatsje la Gabrière. We waren van plan om eens uit eten te gaan in het restaurant gelegen aan het etang de la Gabrière maar die was gesloten.

In het hart van le Brenne ligt het Maison du Parc. Hier kun je regionale producten kopen. Dit zijn alleen producten afkomstig uit die streek. Van de smerigste cocktailpuree van gerookte Karper die je nog niet aan de zwijnen zou voeren tot de lekkerste Patè en Jam. Geitenkaas is ook een regionaal product maar dat zou ik persoonlijk vers bij de boer vandaan halen. Hun borden prijzen langs de kant van de weg. Het geprezen geitenkaasje daar uit de omtrek is de Pouligny-Saint-pierre. Honing, Notenolie Kirsch van le Blanc en ook de mooiste ansichtkaarten kun je hier vinden, speelkaarten met de dieren die hier voorkomen, en prullaria van sleutelhanger tot mismaakte beeldjes van de plaatselijk kunstenaar. Helaas miste ik nu de kaarten in het Nederlands. Vier jaar geleden waren wij hier ook en werden door een gracieuze dame die ons in gebrekkig Nederlands verwelkomde en de schappen lagen daar vol met brochures die in het Nederlands waren gedrukt. Nu moesten wij het doen met franse brochures en plattegronden. De schrijfwijze van steden is niet de drempel maar een uitleg van een meer wat je daar kunt vinden is dus wel een drempel. Tijd voor een cursus Frans.

Op zondag 30 april zijn we naar Réserve naturelle de Chérine gereden. Tussen de D-6a, RN D-17 en de D-44 in de buurt van Saint-Michel-en-Brenne en de naburige Saint-Michel-en-Brenne. Dit gebied van ca 145 hectare is een natuurgebied gesticht voor het beschermen van veel planten en dieren. In de twee uitkijkposten kun je niet alledaagse vogels zien o.a. de Roerdomp, Zwarte Stern, Rietzangers maar ook een enkele Europese moerasschildpad. wij hebben daar ook de Smaragdhagedis, Libellen en de Karekiet gezien. In een meertje daar vlakbij (waar 4 jaar terug voor onze ogen een schildpad dood werd gereden) Geoorde Futen, Purperreiger en Zilverreigers gezien.
Daarna naar Blizon. We hebben daar Geoorde Futen, twee Kwakken tesamen op een boomstronk, Schildpad, Smaragdhagedis, Zilverreigers en in de lucht wat Zwarte Wouwen gezien. Als je met de blik naar het infobord staat te turen moet je eens 180 graden omdraaien en de weg oversteken. Daar het pad inlopen en dan rechts tussen de bomen door in het vennetje kijken. Schildpadden bij de vleet en blijven (als je rustig loopt) ook rustig zitten. Schieten zij het water in...... geen nood, als je rustig blijf staan komen zij weer vanzelf terug op de rieteilandjes. Op nog geen 20 meter kan je deze dieren met genot bewonderen. Geschikt plekje om je telelens eens uit te proberen!

Op maandag 1 mei in de ochtend ging m'n dochter en ik brood halen, terwijl mijn zoon en vrouw het pad achter de camping afliepen naar een oude vervallen boerderij om te zoeken naar een Hop die zij in de buurt van de camping hoorde roepen. Zij hadden geluk, want midden op het pad liep de Hop! Jammer genoeg kreeg moederlief onze nieuwe camera niet aan de praat.
Na het ontbijt naar Bellebouche gereden. Onderweg een grote groep Koereigers gezien in het veld tussen de koeien. Dus wilde ik dit vastleggen maar de batterijen weigerden dienst dus kon ik geen plaatjes van deze mooie vogels schieten. Via Foucault gereden, het was een bewolkte donkere dag en verder niets gezien. Omdat er een Ree vanuit de greppel en plots de weg op rende moest ik volop in de ankers en iedereen werd in de gordels geduwd, dus ook al rij je rustig.... Gordels vast en zeker! De politie controleerd daar trouwens ook zeer streng op! Iedereen had de schrik goed te pakken. Ik betwijfel het van de Ree, die liep weg alsof er niets gebeurd was.
Bij Bellebouche een lange wandeling van ca. 7,5 km gemaakt, helemaal rond het meer. We volgden geen route of pad en dachten lekker rond het meer te lopen wat minder waar was. Uiteindelijk, bijna ten einde raad van de wandeling, toch weer de weg D-21 teruggevonden. Bij een uitkijkpost, ergens een zijstraat van de D-21, waar geen straatnaam aan toegekend is maar ik weet wel dat het na een soort sluisje aan de rechterhand en links op gelijke hoogte een afrit naar beneden maar voor de bebouwing is het links. Daar is een klein paadje waar nieuwe houten palen in de grond zijn gestampt, het pad volgen langs het eerste huis en na 5 a 600 meter krijg je aan de rechterhand een afscheidingshek met een bordje van de uitkijkpost. Daar hadden we een plaats op de eerste rij want daar zagen we nestelende Purperreigers. We vergaten de pijn in onze voeten en vermoeidheid en zagen zelfs een Purperreiger een ringslang uit het water vissen! Ook nog een Beverrat dwars door het meer zien zwemmen met zijn fel-oranje tanden. Een paar Tafeleenden gezien en zelfs een grote Karper die steeds uit het water omhoog sprong, een overvliegende Hop, al met al een uitkijkpost om naar terug te keren. 's Avonds via een laptop van één van de vogelspotters de foto's bekeken van de Purperreiger maar waren te ver ‘digitaal' ingezoomd en waren niet mooi. Daarom besloten we om toch nog maar een keer naar Bellebouche te gaan, en op de camera de digitale zoomfunctie ui te schakelen

Dinsdag 2 mei hebben we een lange fietstocht gemaakt. Eerst ‘binnendoor' om de D en N-wegen te ontlopen naar le Blizon. De D en N wegen hoef je niet te ontzien. Het vrachtverkeer rijd daar bijna stapvoets langs je heen of rijdt met een grote boog zodat deze bijna aan de andere kant de berm inrijdt. Fietsers worden ontzien, ik zou mijn kinderen voor een boodschap durven sturen. De snelheid van snelverkeer wordt bijna aangepast van het langzaamverkeer. Onderweg een Ree in het veld gezien en een paar Zilverreigers. Bij le Blizon zitten talrijke Schildpadden. Na een rustpauze en wat gefilmd te hebben bij het kruispunt bij het infobord van le Blizon, zijn we verder gefietst naar Bellebouche. Onderweg veel gezien, een Buizerdnest en een Koninginnepage en wat Zwarte Sternen. Bij Bellebouche (ca 100 Ha wateroppervlak) heel mooi de Purperreigerkolonie kunnen filmen en fotograferen. Na een verdiende pauze, waarin de kinderen even lekker konden zwemmen, nou ja..... pootjebaaien en ik plat op de grond groene hagedissen op de foto kon zetten (er liep er zelfs een over mijn arm!), zijn we het hele eind weer teruggefietst. Onderweg 3 dode slangen gezien. Te weten één Aspisadder (niet meer te fotograferen) van ca 40 cm en twee jonge Ringslangen van elk 20 cm. Deze liggen zich 's morgens in de zon op het asfalt op te warmen. En ik kan vertellen dat je deze dieren niet ziet liggen te zonnen. Pas op het laatste moment zie je ze liggen en dan ben je te laat met uitwijken of stoppen.

Woensdag 3 mei hebben we vanaf Rosnay een stadjesroute richting zuiden gereden. En we hebben een bezoek gebracht aan een mineralenmuseum in Chaillac. Chaillac staat er ook om bekend dat daar mineralen gevonden worden en staat dan ook op de kaart van vondsten. Daarnaast hebben we ook een bezoek gebracht aan het reptielenhuis in La Trimouille. Deze gaat in juni 2006 uitbreidden. Veel slangen, krokodillen, schildpadden maar ook mangoesten gezien maar wat die met reptielen te maken hebben?? Behalve dat zij slangen eten... Mijn dochter van 11 mocht daar ook een koraalslang vasthouden. Maar, dit vertel ik ook, dat zij alles beetpak. Zij probeerd ook de Smaragdhagedis nog uit de bosjes te pakken. Van Vliegend hert tot pissebed, ze laat de dieren niet lopen om toch even van dichtbij te zien.

Donderdag 4 mei zijn we naar La Roche Possay gereden naar een kinderspeelplaats met picnic. Aanleiding hiervan was dat mijn vrouw de Bijeneters wilde zien. In de periode dat wij er waren, waren de Bijeneters ook gearriveerd vanuit Afrika. Het verslag en de route hoe men moet rijden, zelfs met GPS coördinaten, is een vertaling vanuit het Engels van de Belg Ivan Steenkiste;

Een belangrijke Kolonie kan gevonden worden vlakbij het plaatsje La Roche Posay (15+ vogels) op GPS 46°47'31 N / 000°49'00 E: Om de kolonie te bewonderen rijdt men als volgt: Als men la Roche Possay binnenrijdt door de smalle boog, dan direkt links afslaan richting Vicq, doorrijden en na 500 meter (is iets langer) naar een oud uitziende en leegstaande diervoederfabriek, voor de fabriek houd men links aan. Het gaat om een kleine onverharde weg, niet naar de sportvelden, of linksom, om de fabriek heen. Weggetje inrijden, volgen richting rivier, op GPS 46°47'02 N / 000°49'70 E. Volgens een visser zaten deze vogels er al zes jaar (het verslag is van 2000 dus nu al 12 jaar). Om de tweede Kolonie te vinden moet men naar Neons-sur-Creuse rijden, GPS 46°45'06 / 000°55'97. De enigste kerk zoeken en direct achter de kerk is een weg die leid naar een rivier met daarbij een picnicplaats, met parkeerplaatsen (onverhard), GPS 46°45'28 / 000°55'55.

Mijn vrouw wilde daar graag weer de bijeneters spotten, vier jaar geleden waren we bij de picnicplaats maar hebben ze toen niet gezien. Tot verveling van de kinderen en van mij. Ik denk dat de Bijeneters toen vertraging hadden of het was nog te koud in Frankrijk. Dit jaar wel geluk want we vonden ze! Vrouw blij, ik blij en de kinderen blij! Ik miste alleen nog het bier en de borrelnoten. De bijeneters moet je binnen een half uur zien zitten bovenin de bomen links op het eilandje, zie je ze niet binnen een half heb je pech..... Wij gingen zitten op de rotsblokken aan de kant van de picnic, de kinderen speelden aan het oppervlak van het water met de waterplanten in de stroomversnelling en wat me opviel is, dat de vogels zich niet stoorden aan onze aanwezigheid. Deze foto is gemaakt op een driepootstatief met een Fujifilm S5600, volledige 10x optische zoom (390 mm tele), centraal autofocus. Sluitertijd 1/700 en diafragma F7.1, verder is de foto nog op de PC gesneden en een paar keer uitvergroot, zonder bewerking. De vogels waren er nog maar net een paar dagen op deze locatie en waren best wel actief met het zoeken naar voedsel. Op een gegeven moment vlogen zij weg en lieten zich niet meer zien.

Hieronder volgen de planten en dieren die wij hebben gezien tijdens ons zeven-daags verblijf in La Brenne. Sommigen zijn niet echt noemenswaardig omdat zij ook in Nederland voorkomen. Onbewust kijk je naar elke vogel die langs of overvliegt. Maar er zitten soorten tussen die het gebied zo uniek maakt. Ik hoop dat u de moeite neem om uw zuurverdiende vakantie in plaats van op het strand te liggen of pretparken afreizend, om toch eens uw aandecht te schenken aan dit unieke gebied. La Brenne heeft onze harten gestolen en zullen zeker weer terugkeren net als de Bijeneter het doet. Bedankt voor uw bezoek.